Maden Zengini Karadeniz

Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. R. Sadettin Korkmaz, Türkiye'nin en önemli maden yataklarının Karadeniz Bölgesi'nde bulunduğunu belirtiyor. İyi işletilmeleri halinde 20-30 yıllık süre zarfında 100 milyar dolarlık kaynak oluşabileceğini vurguluyor. Bölgedeki madenciliğin M.Ö. 3 binlere dek gittiğini de söylüyor hoca: "Bölgede yaşayan kavimler, başlıca bakır, kurşun, demir ve gümüş madenciliği ile uğraşmışlardır."

Onlarca yıldır ilkokuldan itibaren öğrencilere "Türkiye'nin yer üstü ve altı zenginlikler açısından eşsiz potansiyeli bulunduğu" anlatılır hep. Özellikle yerin altındaki madenlerden yeterince yararlanamadığımız vurgulanır ve çıkardığımız bölümleri hep ham halde ihraç etmemiz eleştirilir. Acaba Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki durum nasıl?

Bölge Romanya, Bulgaristan, Türkiye üzerinden Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve İran'a ve oradan Himalaya'lara kadar uzanan yaklaşık 7 000 km uzunluğundaki "Maden Provensi" dâhilinde. Dünyanın sayılı Türkiye'nin ise en önemli maden kuşağıdır. 72 metalik maden, 33 endüstriyel üç de enerji hammadde yatağına sahip.

Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) verilerine göre, Artvin, Rize, Gümüşhane, Trabzon, Giresun ve Ordu'daki 2,1 milyon ton bakır ülkenin toplam rezervinin yüzde 75'i. Diğer madenlerdeki miktar ve ülke payları şöyle: Çinko 2,2 milyon ton, yüzde 70. Kurşun 0,4 milyon ton, yüzde 52. Gümüşhane-Mastra, Ordu-Akoluk Sayaca ve Artvin-Cerattepe yataklarında tespit edilen altının ülkedekilere oranı yüzde 10. Gümüşte de yüzde 37'lik pay söz konusu.

Madencilik Geçmişi M.Ö 3 Bine Dek Gidiyor

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeolojik Mühendisliği Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Sadettin Korkmaz, Türkiye'nin en önemli metalik maden yataklarının Doğu Karadeniz Bölgesi'nde bulunduğunu, işletilebilmeleri halinde 20-30 yıllık bir sürede yaklaşık 100 milyar doları aşan tutarda maddi kaynak oluşacağını belirtiyor. Madene dayalı sanayi ve onun doğuracağı istihdam, mütemadiyen göç veren bölgeyi şimdiki seviyesinin kat be kat üzerine çıkarabilir. Fındık, çay ve tütüne, öte yandan da hamsiye mahkûm ekonomisini geliştirebilir. Bölgede madencilik faaliyetlerinin M.Ö. 3 bin yıllarına kadar gittiği bilgisini de veriyor Prof. Dr. Korkmaz: "Bölgede yaşayan kavimler, başlıca bakır, kurşun, demir ve gümüş madenciliği ile uğraşmışlardır. Günümüzde Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Ordu ve Gümüşhane illerini kapsayan bölgede metalik maden olarak 700 milyon ton bakır-çinko-kurşun rezervi vardır. Sadece altın yataklarının değeri yaklaşık 500 milyon dolar, gümüş yataklarının değeri ise 285 milyon dolar, bakır yatakları 4 milyar dolar, çinko yatakları ise 2 milyar dolar civarındadır. Bilinen mermer sahalarının toplamı 435 milyon metreküp olup, bunun değeri 90 milyar dolar kadardır."

Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki altın, bakır, linyit, çinko, bentonit, demir ve mermerin varlığı kadim bir bilgi. Pek çok işletme faal bu alanlarda. Geleceğin yakıtı kabul edilen uranyumda da bilhassa Rize'de ciddi miktarda rezervlerden söz ediliyor. İlgili uzmanlarca ölçüm çalışmaları sürdürüIüyor. Maden Tetkik Araştırma Enstitüsü (MTA), Ordu'nun kumsalları ve Giresun Şebinkarahisar'da da uranyum belirledi. Enstitünün kamuya açık datalarında Ordu Ünye ve Ulubey, Giresun'un ise Görele ilçelerinde altın damarları saptandığını bilgisi yer alıyor.

Kaynak: Haberexen Dergisi