73. Verem Eğitim ve Propoganda Haftası

Tüberküloz (verem); Mycobacterium tuberculosis’in neden olduğu insandan insana hava yoluyla bulaşan, öncelikle akciğerlerde olmak üzere tüm organlarda görülebilen bulaşıcı bir hastalıktır. Erken tanı konulması için verem hastalığı ve bulgularının bilinmesi çok önemlidir. 2-3 haftadan uzun süren öksürük, balgamda kan gelmesi, halsizlik, gece terlemesi, kilo kaybı ve verem hastası ile uzun süre temas öyküsü olan kişiler gecikmeden aile hekimine, verem savaş birimine veya göğüs hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. Akciğer grafisi ve balgam incelemesi yapılarak hastalığın tanısı konabilmektedir.  Yeni tanı konmuş bir verem hastası ilaçlarını altı ay boyunca düzenli bir şekilde kullanmalıdır. Tanı konulup tedavi başlanan hastaların bulaşıcılığı hızla azalmaktadır. Unutulmamalıdır ki verem hastalarının tedavilerinin başarıyla tamamlanması, bulaşmayı önleyeceğinden veremden korunmanın en etkin yöntemidir.

Dünya nüfusunun yaklaşık dörtte biri tüberküloz mikrobu ile enfektedir. Bu insanların %10’unda yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastalığının ortaya çıkacağı düşünülmektedir. Tüberküloz çoğunlukla ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) “Küresel Tüberküloz 2019 Raporu”na göre dünya genelinde tüberküloz görülme sıklığı (insidans) ve tüberkülozdan ölümler düşmektedir. Dünya genelinde 2018 yılında 10 milyon yeni tüberküloz hastası ortaya çıkmıştır. Bunların yaklaşık 5.7 milyonu erkek, 3.2 milyonu kadın ve 1.1 milyonu çocuktur. Tüberküloz hastalarının üçte ikisi 8 ülkededir (Hindistan, Çin, Endonezya, Filipinler, Pakistan, Nijerya, Bangladeş ve Güney Afrika). Tüberküloz bulaşıcı hastalıklar arasında en çok ölüme neden olan hastalıktır. Dünya genelinde en çok ölüme neden olan ilk 10 sebepten biridir.

Türkiye’de yıllar içinde hasta sayıları düşmektedir. Ülkemizde 2017 yılında verem savaş birimlerinde kayıtlı toplam TB vaka sayısı 12.046 iken; 2018 yılında kayıtlı toplam TB vaka sayısı 11.786’dır. Bu istikrarlı düşüş ve başarılı tedavi sonuçları verem savaş birimi çalışanlarının özverili çabaları ile gerçekleşmektedir. Hastaların erken tanısı ve tedavisi, hastalanma riski taşıyanların muayenesi ve koruyucu tedavisini kapsayan bütünlüklü bir programla çalışan verem savaş birimleri bu başarıdaki en önemli paya sahiptir.

Tüberküloz, birey ve toplumda sağlığın yanı sıra, ekonomik ve psiko-sosyal kayıplara da neden olmakta, tedavi uyumu ve uzun süreli tedavilerin sürdürebilmesi için sosyal ve ekonomik destekler verilmesi gerekmektedir. Bakanlığımız ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı arasında 12.12.2017 tarihinde yapılan protokol çerçevesinde “Psiko-Sosyal ve Mali Kayıp Yaşayan Tüberküloz ve SSPE Hastalarına Yönelik Düzenli Nakdi Yardım Programı” başlatılmıştır. Program kapsamında ekonomik ve sosyal güçlükler yaşayan tüberküloz hastalarımıza 2018 yılı Ocak ayından itibaren nakdi yardım verilmeye başlanmıştır.

Veremli hasta sayısı azalmasına rağmen “VEREMSİZ BİR TÜRKİYE” hedefine ulaşabilmek için; ilaca dirençli hastalar, sosyal ve ekonomik zorluklar, yabancı uyruklu / göçmen hastaların tedavi ve takipleri konularında ilerleme ve gelişme kaydetmekteyiz. Verem ile savaşta Bakanlığımız politik kararlılığını sürdürecek olup, “VEREMSİZ BİR TÜRKİYE” hedefine ulaşabilmek için çalışmalarımız artarak devam edecektir.

Dr. Mehmet ERŞAN
Sinop İl Sağlık Müdürü